بررسی روایت جعلی«من أکل بصل عکة بمکة وجبت له الجنة»

یکی از معضلات دامن گیر مسلمانان که زمینه پیدایش نحله های گوناگون اعتقادی را بوجود آورده است، رواج حدیث جعلی است؛ برخی حدیث شناسان معاند برای تحت تأثیر قرار دادن اعتقادات مسلمانان احادیث مختلفی را ساختند و منتشر کردند؛ البته شمار این احادیث به نسبت احادیث صحیح کم است اما برای اثر گذاری در باورها و اندیشه ها قابل تأمل است. یکی از دلایل رواج حدیث جعلی - که در علم حدیث به آن موضوعه گفته می شود - سلب اعتماد مسلمانان از احادیث صحیح است. بدین وسیله با رواج حدیث جعلی که روزی جعلی بودن آن معلوم می شد، در مسلمانان تشکیک ایجاد کردند. نمونه پیشرفته تر آن جعل حدیث جعلی است!

همگان داستان پیاز عکه را شنیده اند و راوی داستان را ابوهریره می دانند؛ نکته جالب این داستان آن است که اصلا این روایت توسط ابوهریره جعل نشده است.

این روایت و داستان نه در کتب اهل تسنن یافت می شود، نه شیعه بدان پرداخته است؛ تنها راوی که توانستم برای این روایت مجعول بیابم «شهید مطهری (ره)» است. این روایت مجعول در سه کتاب ایشان به نام های حق و باطل ، سیری در سیره نبوی ص 130 و مجموعه آثار ج 16 ص 104 آورده شده است.

ایشان روایت را منقول از ابوهریره می داند ولی برای آن هیچ گونه سندی ارائه نمی دهد. در کتب اسلامی مورد بررسی هیچ گونه اشاره ای به این حدیث نشده است. بنده حتی کلمات روایت را به صورت موردی بررسی کردم که هیچ گونه تشابهی یافت نشد. به نظر می رسد که نقل حدیث مجعول خود نیز جعل شده است!

در سایت ها و سایر کتبی که در شیعه این روایت را به عنوان جرح ابوهریره و جاعل بودن او ذکر می کنند با استناد به گفته شهید مطهریست و منبع دیگری ندارند. مانند کتاب «سبک شناسی دانش رجال الحدیث – نوشته آقای ربانی ج 1 ص 177» و برخی از سایت های معتبری مانند ویکی فقه و پایگاه اطلاع رسانی حوزه چنین کرده اند.

نتیجه آنکه این حدیث جعلی خود جعلی است و توسط کسی ساخته نشده است و معلوم نیست چرا و از کجا، شهید مطهری این روایت را به ابوهریره نسبت داده است؛ تا پیش از ایشان منبعی نمی توان برای آن یافت. به نظر می رسد این روایت، بعد از شهید مطهری مشهور شده است.

حدیثی در منابع اهل سنت درباره فضیلت عکه از پیامبر (ص) وارد شده است: طوبی لمن رای عکه! که به نظر نمی رسد صحیح باشد و جای بحث و بررسی دارد. احتمالا عکه نشینان برای دیده شدن چنین کرده اند. جالب است که عکه مرکزی مهم برای بهائیان است و اکنون در سرزمین های اشغالیست. عکه به مرکز و پایتخت اعراب اسرائیلی مشهور است.

 

نتیجه گیری:

جعل چنین احادیث مجعول و نسبت دادن به جاعلان و واضعان احادیث که خیانت بزرگی به اسلام کرده اند، موجب می شود که دروغ های دیگر ایشان نیز پذیرفته شده و احتمال خلاف آن کمتر داده شود و موجب شود که سختگیری کمتری نسبت به سایر روایات ایشان پدید آورد و مجال را برای جولان مخالفان برای اتهام به شیعه فراهم آورد، که این مسئله موجب می شود بییندگان ضعیف الاعتقاد و کم سواد (چه شیعه و چه سنی) برنامه های تکفیری و یا مخاطبان منابر آنها، آنچه می گویند را باور کنند و سایه تردید در درست بودن عقاید حقه شیعه، همچنان بر روی آنها بماند. همانگونه که جعل حدیث می تواند روی آوردن به احادیث صحیح را خدشه دار کند. پس لازم است محققین و سخنوران با دقت کامل به نقد حدیث اهل سنت بپردازند و بدون سند و پشتوانه سخن نگویند، حتی اگر این احادیث از زبان علمای شیعه باشد. دشمن روی نقاط ضعف ما خوب کار می کند.

البته جعل حدیث فقط متنسب به اهل سنت نیست و برخی شیعیان نیز بدین کار اشتغال داشته اند. برخی از شیعیان که امروزه شیعه تکفیری و افراطی نامیده می شوند، حدیث جعل می کنند و در فضایل اعمال کثیف خود منتشر می کنند. برخی از این مطالب در شبکه ها ماهواره ای نظیر امام حسین و فدک و ... پخش می شود.

دقت در برنامه های جنجالی تکفیری ها اعم از شیعه و سنی، برای ناقدان آنها ضروریست.